چرا انجام آزمایش هورمونی مهم است؟
آزمایش هورمونی با اندازه گیری سطح ترشح هورمون‌های زنانه و مردانه در تشخیص بیماریهایی مانند تیروئید و دیابت موثر است. همچنین در اغلب موارد، انجام این آزمایشها می‌تواند در پایش روند درمان و میزان پاسخ‌دهی دارو نیز موثر باشد. اگر قصد دارید تا متوجه شوید چه زمانی نیاز به انجام آزمایش هورمونی دارید و اعداد درج شده در برگه نتیجه آزمایش شما چه معنایی دارند، ادامه مطالب را از دست ندهید.
آزمایش هورمونی چیست؟
آزمایش هورمونی نوعی آزمایش خون است که برای تشخیص عدم تعادل هورمون‌ها در بدن تجویز می‌شود. هورمون‌ها مواد شیمیایی تولید شده توسط غدد بدن هستند که اعمال مختلف و مهم بدن (از خواب گرفته تا هضم غذا ) را تنظیم میکنند. هنگامی که تولید و ترشح هورمون‌های شما از تعادل خارج شود، علائم مختلفی ایجاد می‌شود که حتی تعدادی از آنها تهدید کننده زندگی هستند. اگر با توجه به علائم احساس می‌کنید دچار عدم تعادل هورمونی هستید، مهم است که در اسرع وقت برای پایش و درمان به پزشک مراجعه کنید.
مهم‌ترین هورمون‌های مورد سنجش در آزمایشهای هورمونی
استروژن
استروژن یک هورمون تنها نیست، بلکه ترکیبی از سه هورمون است. این هورمون‌ها شامل موارد زیر هستند:
- استروژن (E1)
- استرادیول (E2)
- استریول (E3)
از این میان این سه هورمون، استرادیول مسئول عملکردهای جنسی است. استرادیول همچنین نقش اصلی را در حفظ استخوان‌ها، بروز ویژگی‌های زنانه و خلق و خو دارد. استرادیول عمدتاً توسط تخمدان‌ها تولید و ترشح می‌شود. سطح تولید و ترشح این هورمون در طول چرخه قاعدگی متفاوت است. استرادیول در زمان تخمک گذاری بیشترین و در زمان قاعدگی کمترین میزان ترشح را دارد. با افزایش سن، تولید این هورمون به آرامی کاهش پیدا میکند. بیشترین افت در ترشح این هورمون در زمان یائسگی که عملکرد تخمدان‌ها از لحاظ تولید و ترشح هورمون به طور معنی‌داری کاهش می‌یابد، رخ می‌دهد.
چه زمانی برای انجام آزمایش استروژن بهتر است؟
اگر علائم زیر را دارید، لازم است که برای تجویز آزمایش هورمونی به پزشک متخصص مراجعه بفرمایید:
- زمانی که دچار ناباروری هستید
- دوره‌های قاعدگی شما نامنظم است
- زمانی که بلوغ جنسی بدون توجه به جنسیت بیولوژیکی به تاخیر افتاده است
- علائم یائسگی دارید
- بعد از یائسگی خونریزی واژینال دارید
- شما از نظر بیولوژیکی مرد هستید اما ویژگی‌های زنانه (مانند سینه‌های در حال رشد) را نشان می‌دهید.
نتایج آزمایش استروژن
سطوح پایینتر از حد نرمال استروژن ممکن است نشانه‌ای از موارد زیر باشد:
- سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
- کاهش عملکرد هیپوفیز (هیپوفیتاریسم)
- بی اشتهایی عصبی
- کاهش چربی بدن
- مصرف برخی از داروها مانند کلومید (کلومیفن)
سطوح بالاتر از حد نرمال استروژن ممکن است به علت مواردی مانند شرایطی زیر رخ دهد:
- چاقی
- خونریزی شدید قاعدگی
- تشدید سندرم پیش از قاعدگی
- خستگی
- از دست دادن میل جنسی
آزمایش پروژسترون
پروژسترون هورمون جنسی مهم دیگری است که ترشح آن برای تنظیم قاعدگی و رشد طبیعی جنین ضروری است. یکی از وظایف اصلی این هورمون کمک به آماده سازی رحم برای جای گیری تخمک بارور شده است. هنگامی که تخمک توسط فولیکول تخمدان (جسم زرد) در طول تخمک‌گذاری آزاد می‌شود، پروژسترون همراه با مقادیر کمی هورمون استرادیول آزاد می‌شود. در این مرحله تخمک با احتمال زیادی ممکن است بارور شود.
اگر تخمک بارور نشود، جسم زرد رفته رفته کوچک شده و سطح پروژسترون به شدت کاهش می‌یابد. در مقابل اگر تخمک بارور شود، سطح پروژسترون بالا باقی مانده و با تحریک رشد رگهای خونی، پوشش داخلی رحم (آندومتر) مجددا ترمیم می‌شود.
ممکن است برای تعیین موارد زیر نیاز به آزمایش پروژسترون داشته باشید:
- مشخص شدن اینکه آیا شما قادر به تخمک گذاری به صورت طبیعی هستید یا خیر
- علت ناباروری
- تعیین میزان خطر سقط جنین
- مشخص شدن ریسک حاملگی خارج از رحم
نتایج آزمایش پروژسترون
اگر سطح پروژسترون در دوران بارداری پایین باشد، می‌تواند نشانه‌ای از این باشد که شما در معرض خطر سقط جنین یا زایمان زودرس هستید. در مقابل سطح بالای پروژسترون معمولاً چنانچه ادامه پیدا کند باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه می‌شود.
علائم عدم تعادل هورمونی در زنان
شرایط آزمایش هورمونی در زنان بسیار حائز اهمیت است. به اینصورت که، عدم تعادل هورمونی می‌تواند سبب عادت ماهیانههای سنگین یا نامنظم شود. علاوه بر این مورد، علائم دیگر عدم تعادل هورمونی عبارتند از:
- ریزش مو هیرسوتیسم: رشد موهای ضخیم زائد روی چانه، صورت و پاها
- سردرد
- تعریق شبانه
- درد در حین رابطه جنسی
- تغییرات پوستی
- آکنه روی صورت قفسه سینه یا بالای کمر
- تیره شدن پوست، به ویژه در امتداد چینهای گردن، کشاله ران و زیر سینه
- خشکی یا آتروفی واژن
علائم عدم تعادل هورمونی در مردان
- مشکلات تمرکز
- اختلال نعوظ
- رشد غیر طبیعی پستان
هورمون‌های تیروئید
عملکرد غده تیروئید با وجود میزان تولید و ترشح گروهی از هورمون‌ها تعیین می‌شود. این هورمون‌ها توسط غده هیپوفیز یا خود غده تیروئید تولید می‌شوند.
سه هورمون اصلی غده تیروئید عبارتند از:
- هورمون محرک تیروئید (TSH): یک هورمون مترشحه از هیپوفیز است که به غده تیروئید دستور می‌دهد که تولید هورمون تیروئیدی را آغاز یا متوقف کند.
- (T4) تیروکسین: هورمونی که باید برای داشتن عملکرد به شکل فعال یعنی t3 تبدیل شود.
- (T3) تری یدوتیرونین: هورمون تیروئید “فعال” حاصل از تبدیل تیروکسین به شکل تری یدوتیرونین.
تست عملکرد تیروئید اغلب در پانل بررسی هورمون‌های زنانه گنجانده می‌شود، زیرا بیماری‌های تیروئید در زنان شایعتر از مردان است. همچنین بررسی این هورمون برای بررسی اینکه آیا تیروئید بر باروری و بارداری فرد مورد نظر تأثیر میگذارد یا خیر، انجام می‌شود.
در چه صورت لازم است سطح هورمون تیروئید آزمایش شود؟
در صورت داشتن علائمی مانند موارد زیر لازم است آزمایش هورمونی دهید:
علائم پرکاری تیروئید عبارتند از:
- اضطراب
- خستگی
- اغلب احساس لرز یا گرگرفتگی دارید
- قاعدگی نامنظم
- ریزش مو
- کاهش یا افزایش غیر عادی وزن
- لرزش
- ضربان قلب سریع
- چشم‌های برآمده
- گواتر
- بیش فعالی
نتایج آزمایش تیروئید
سطوح بالای تیروئید نشان دهنده پرکاری تیروئید است. در مقابل، کاهش بیشتر از حد نرمال هورمون‌های تیروئید ابتلا به کم کاری تیروئید را نشان می‌دهد.
شرایط انجام آزمایش هورمونی
برای انجام این سنجش نیاز به ناشتایی ندارید و می‌توانید هر موقع از روز برای انجام آزمایش به مراکز آزمایشگاهی مراجعه کنید. البته دقت کنید اگر در کنار این تست، آزمایش قند یا چربی نیز برایتان تجویز شده است، باید به مدت ۸ ساعت ناشتا باشید. بعد از انجام آزمایش سعی کنید تا از مواد غذایی شیرین استفاده کنید تا دچار افت فشار نشوید.
هومکا و انجام آزمایش هورمونی در منزل
به نقل از وقت خبر، آزمایشهای هورمونی جزو آزمایشهای کلیدی برای سنجش شرایط سلامتی شما هستند. هورمون‌ها عملکرد بافتها و سلولهای مختلف بدن را تنظیم میکنند. اگر با خواندن این مقاله متوجه شدید که بسیاری از علائم بالا را دارید؛ لازم است برای تشخیص و یا انجام چکاپ به آزمایشگاه مراجعه بفرمایید. البته مراجعه به مراکز درمانی و آزمایشگاهی به علت اینکه همواره ریسک بالایی برای انتقال بیماری‌های عفونی و ویروسی دارند، پیشنهاد مناسبی نیست. در عوض توصیه می‌شود در منزل خودتان و تحت شرایط کنترل شده آزمایش دهید.
شرکت هومکا با بهره گیری از بهترین متخصصان، خدمات آزمایش در منزل را تحت پوشش بیمه پایه و تکمیلی به همه ساکنین استان تهران، کرج، شیراز، اصفهان، رشت، تبریز، اهواز و مشهد ارائه می‌دهد. شما می‌توانید برای درخواست آزمایش با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ تماس گرفته یا با مراجعه به صفحه اینستاگرام هومکا به آدرس homeca.ir@ از کلیه خدمات و تخفیفات هومکا مطلع شوید.
این مطلب صرفا جنبه تبلیغاتی داشته و سون ریپلای هیچ مسئولیتی را در رابطه با آن نمی‌پذیرد. 📢
هیچ دیدگاهی برای این نوشته ثبت نشده است.